“Echte” helden mogen huilen

Dit artikel is speciaal geschreven voor mannen die hun ‘kwetsbare kant’ niet langer willen onderdrukken.

Voel jij je als man aangetrokken tot het heldenverhaal? Je weet wel, een sterke en competente man die zonder enige vorm van angst het gevaar trotseert, aanpakt en als beloning de eeuwige liefde ontvangt van de meest sexy vrouw. Geen wonder dat veel mannen zich aangetrokken voelen tot het archetype van de held. 

Je hebt het niet altijd door, maar de wereld om je heen, je mannelijke vrienden, collega’s, media en reclame triggeren voortdurend dat heldenbeeld in je onderbewuste. Jung, een invloedrijke psychotherapeut spreekt van archetypen. Arche betekent ‘oud’ en ‘type’ staat voor patroon. Het is een beeld, een patroon van gedrag, denken en voelen waarmee je je sterk kunt identificeren.

De keerzijde van identificatie met de held is dat je tegelijkertijd je grootste angst activeert, namelijk: je angst om zwakte en kwetsbaarheid te tonen.

Herken jij je daarin? In een man die bang is om zijn zwakke en kwetsbare kant te tonen? Ben jij iemand die gevoelens als angst of verdriet angstvallig onderdrukt? Of als je ze al voelt er zeker niet over praat? Want ja, als man heb je geleerd dat je sterk moet zijn. 

Huilen is voor watjes, toch? 

Als anderen je ‘afrekenen’ op het deel dat je van jezelf laat zien, dan kijk je wel uit welke kant je van jezelf laat zien.

Of ben je juist een held als je ‘überhaubt’ je zwakte en kwetsbaarheid durft te voelen en te laten zien?

Als man ben je in staat om van alles te voelen. Elk van die emoties heeft een functie om iets te communiceren naar jezelf, maar ook naar de mensen om je heen. Je lichaam voelt niet voor niets dat gevoel. 

Als anderen zien wat jij emotioneel voelt, dan heeft dat een effect in het sociale contact.

Als je vreugde laat zien, kunnen anderen in je vreugde delen over het bereiken van je doel. Toon je verdriet, dan kunnen anderen naar je luisteren en je eventueel troosten. Uit je boosheid, dan zijn mensen om je heen op hun hoede. Verbazing helpt je om je nieuwsgierigheid te prikkelen zodat je kunt verlangen naar een mooie verrassing. En mocht je afkeurend gedrag zien, dan helpt afschuw je om daar iets tegen te doen. 

Zo zie je dat elke emotie, die een biochemische ervaring in je lichaam veroorzaakt, een duidelijk doel heeft. Emoties zijn er om te voelen.

Tot nu toe niks nieuws onder de zon. Dit kun je overal lezen.

Het probleem van niet voelen of niet praten over gevoel. 

Elk gevoel dat niet gevoeld wordt, vindt andere wegen om tot uitdrukking te komen.

Je lichaam is prima in staat om alles te voelen, maar je brein (ego) kan ervoor kiezen om je gevoel niet te voelen. Die onderdrukking van je gevoel kan een probleem vormen. Zo kan het zijn dat je niet weet wat je voelt, of dat je wat je voelt bewust of onbewust vermijdt of onderdrukt. 

Door bepaalde emoties te onderdrukken, delen van jezelf niet onder ogen te zien, creëer je een schaduw in je leven. Psychoanalyticus Carl Jung sprak van ‘the shadow’. Dat deel in je onderbewuste dat alle delen herbergt die je ego heeft onderdrukt.

Met je ego, het bewuste deel van jezelf, kies je welke persona de wereld van jou te zien krijgt. Als jij altijd de sterke stoere heldenkant laat zien, dan onderdruk je de andere delen die je ook in je herbergt. Vroeg of laat krijg je daar last van.

Hoe kun je licht schijnen op je schaduwzijde? Hoe kun je dat deel van jezelf onder ogen zien waar je je wellicht voor schaamt.

Dat vraagt moed, de moed om verantwoordelijkheid te nemen voor je eigen leven, eerlijkheid naar jezelf voor wat je voelt.

Voorbij je schaamte van het voelen ligt de weg naar bevrijding. 

Door eerlijkheid naar jezelf open je de magische deur naar je complete zelf. Achter die deur ligt niet het mooie plaatje van jezelf dat je anderen toont, maar de echte eerlijke authentieke versie van jezelf. 

Om je complete zelf tegemoet te treden en te bekennen waar je echt mee worstelt, dat vraagt moed. En als je die moed toont, krijg je als beloning je vrijheid terug. De vrijheid om compleet te zijn.  

Maar wellicht heb je nog niet de moed gevonden om al je gevoelens echt te kennen. Dan ga je ze ook niet verkennen zodat je gaat herkennen wat er speelt.

Dus, de allereerste uitdaging is al je gevoelens te kennen i.p.v. ze te ontkennen.

En als je al zover bent om je gevoelens te kennen, dan is de volgende stap om ze effectief te uiten. Want als je die emotie niet uit, dan kun je daar last van krijgen. Dan kun je er letterlijk ziek van worden.

Door die emotie te onderdrukken wordt het een monster dat je op een gegeven moment niet meer kunt onderdrukken.

Okay, als man kun je dus van alles voelen, maar het gaat erom, hoe je ‘wat je voelt’ effectief tot uitdrukking brengt. 

Hoe laat je anderen op een effectieve manier weten wat je voelt? Effectief is dan ‘dat je het zo doet’ zodat het het effect heeft dat je wil.

Kortom, je staat voor twee uitdagingen:

1. ken je al je gevoelens, wil je ze verkennen, en wil je ze erkennen, bekennen en aanvaarden?
2. hoe laat je die ander weten wat jij voelt op een manier zodat het effectief is?

Laten we elke uitdaging apart onder de loep nemen…

1. Reflecteren op wat je voelt

Door jezelf waar te nemen, te reflecteren op jezelf, te kijken hoe je emotioneel reageert in situaties, kun je ontdekken wat je voelt. Reflecteren kun je doen door het op te schrijven of er met iemand over te praten. Meestal gaat dat van: ik was in die en die situatie, dit gebeurde, ik voelde toen dit daar op die plek in mijn lichaam, ik zei dit, ik deed dat, en dit was het resultaat.

Dat klinkt simpel, maar is het absoluut niet.

In verbinding staan met je eigen gevoel is voor mannen niet altijd eenvoudig. Om dat eens te verkennen en daarin zaken te herkennen, is het interssant om de theorie over hechtingsstijlen erbij te pakken.

Als je tot die 30% behoort van volwassenen die als kind onveilig gehecht zijn, dan kun je daar nu last van hebben.

In je ontwikkelingsjaren van 1 tot 12 jaar heb je thuis geleerd hoe je wel of niet omgaat met je emoties. 

De meeste (60 to 70 procent) thuiswonende kinderen in leeftijd van 1 tot 12 jaar, hebben een veilige gehechtheidsrelatie met hun ouders.

Tussen de 30 en 40 procent van alle gezonde, thuiswonende kinderen in leeftijd tussen 1 en 12 jaar is echter onveilig gehecht.

Veilige hechting betekent dat je ouders jouw gevoel hebben erkend. Als je iets voelt, dan is het er, erkennen je ouders het en leer je je gevoel aandacht te geven en er mee om te gaan.

• 1 op de 10 kinderen ontwikkelt een angstig vermijdende gehechtheidsrelatie. Als je ouders geen aandacht hebben voor je angst en onzekerheid, dan leer je niet om hulp of steun te vragen en je vermijd als het ware wat je voelt. Je houdt dan liever afstand van sociale contacten.
• 2 op de 10 kinderen van alle gezonde thuiswonende kinderen ontwikkelen een angstig ambivalente gehechtheidsrelatie. Deze kinderen groeien op met ouders die het gevoel van hun kind overnemen. Als het kind boos is, kan de moeder ook boos reageren. Zo leer je als kind niet je gevoel als iets van jou te zien. Je leert je gevoel niet te erkennen en richt je op hoe die ander reageert (ouder). Dit uit zich in onzeker gedrag.
• Ongeveer 1 op de 10 kinderen heeft een verstoorde gehechtheidsrelatie. Deze kinderen groeien op met een ouder die onvoorspelbaar is. Ook deze kinderen leren niet om hun eigen gevoelens te erkennen en te voelen. Ze leren niet op zichzelf of de ander te vertrouwen.

Mannen die in hun kindertijd veilig zijn gehecht genieten ook van veilige gehechtheidspatronen in volwassenheid. Dit ervaar je als je een positieve kijk op jezelf hebt, weet wie je bent en verlangt naar verbinding met anderen. 

Voor alle mannen die niet over hun kwetsbare kant praten, ligt hier een uitdaging.

Durf je de moed te tonen om onder ogen te zien dat je ook een kwetsbare kant hebt. Ben je bereid te verkennen wanneer je last hebt van die kwetsbare kant? Wat er dan precies speelt en hoe het zit?

2. Woorden geven aan wat je voelt

Als je de stap zet om je gevoelens te kennen, verkennen, herkennen en bekennen wat je voelt, dan ben je op weg. Op weg om je gevoelens volledig te aanvaarden als deel van jou. En door je gevoelens niet langer weg te drukken, maar ze te voelen, vind je de woorden om ze effectief te delen met een ander. Zodra je leert om je gevoel onder woorden te brengen, ben je op weg om effectief te communiceren.

Wil jij een held zijn? Sta jezelf dan toe om je kwetsbare kant te voelen en in woorden uit te drukken wat je precies voelt. Onderzoek hoe het zit, wat er speelt, en ervaar hoe je in het aanvaarden van al je gevoelens, de deur naar je vrijheid opent.

Als jij je zwakke en kwetsbare kanten durft te voelen en te benoemen, dan kun je de stap zetten naar verandering. Dan kun je die angstige en onzekere gevoelens omzetten in iets positiefs. Dat vraagt echte heldenmoed.

Wacht niet langer en zet vandaag de eerste stap. Maak bijvoorbeeld een afspraak om hier eens over door te praten.  Klik hier als jij er klaar voor bent om daar eens 30 minuten met mij over te praten.