5 Stappen om je bij Angst te helpen

Voel jij je vaker (te vaak) angstig in je leven? Angst is natuurlijk een heel ongemakkelijk gevoel en niemand vindt het fijn om zich angstig te voelen.

Angst is een deel van onze overleving. Alleen als je te veel angst voelt of te vaak angst voelt -en als die angst je belemmert – dan is dat natuurlijk heel ongemakkelijk en kan het je leven negatief gaan beïnvloeden. 

Ieder mens kan natuurlijk angst voelen. Alleen niet ieder mens heeft geleerd hoe je het beste met angst kunt omgaan. In dit artikel leer je daarom een nieuwe manier om naar je angst te kijken en zo je angst te helpen.

Wil jij vijf alternatieve stappen ontdekken die je gaan helpen om anders om te gaan met dat gevoel van angst? Lees dan verder. 

1. Stop identificeren met angst

Laten we beginnen bij stap één. Die heeft te maken met het identificeren met onze angst. 

Als we in ons leven vaker angst voelen, dan kunnen we ons gaan identificeren met die angst. Je kunt jezelf gaan zien als iemand die angstig is en denken: “ik ben angstig of ik ben een angstig persoon.” Met andere woorden, je gaat je dan helemaal identificeren met je angst gevoel. En dat is wat je wil voorkomen!

Want als je je identificeert met je angst dan zet je jezelf vast in je angst ervaring. Je voelt dan geen ruimte meer om los te komen van je angst. Daarom is deze eerste stap zo belangrijk!

In deze eerste stap leer je om jezelf niet meer te zien als iemand die angstig is, maar als iemand die rondloopt met een gevoel van angst. En dat betekent dat je stopt met je te identificeren met angst en even afstand neemt tot je gevoel van angst.

Een deel van je voelt angst, maar dat ben jij niet als geheel. Dat is slechts een stukje van je. Wellicht zelfs een jonger deel.

Zo ontstaat er ruimte tussen jou en je gevoel van angst. En die ruimte heb je nodig om je angst te kunnen helpen. Dat brengt ons bij stap twee.

2. Onderzoek associatie met angst

Als je wat afstand neemt tot je gevoel van angst, dan kun je gaan kijken naar dat gevoel van angst. Dan kun je het angst gevoel gaan onderzoeken. En daarvoor heb je nieuwsgierigheid nodig. Je dient benieuwd te worden naar je gevoel van angst.

En het onderzoeken van je gevoel van angst doe je via associatie. Dat betekent dat je gaat kijken welke ervaringen er allemaal gekoppeld zijn aan je gevoel van angst. 

Je angst werkt namelijk via associatie. Als er in het verleden iets angstig gebeurt is en je hebt nu een ervaring die lijkt op de ervaring uit het verleden dan legt je angst systeem via je zenuwsysteem weer een verband tussen datgene wat gebeurt is en het fysieke gevoel dat hoort bij die ervaring. 

Met anderen woorden, op het moment dat we angst voelen kan dat een opgeslagen angst zijn uit het verleden. En als je wil voorkomen dat je NU steeds getriggerd wordt door ervaringen uit het verleden dien je die angst ervaringen te onderzoeken. Anders blijft je angst verleden je achtervolgen! 

Onderzoek welke ervaringen uit je verleden allemaal gekoppeld zijn aan angst en welke situaties die koppeling weer triggeren (activeren). En doe dat op afstand doet (zie stap 1) zodat je gevoel van angst je niet overweldigt.

Dat brengt ons bij de derde stap. Die gaat over de relatie die je hebt tot je gevoel van angst.

3. Verander relatie tot je angst

Als we ons angstig voelen dan nemen onze overlevingssystemen het over. En die overlevingssystemen, die willen ons zo snel mogelijk in veiligheid brengen. Dat zijn primitievere systemen die snel reageren op triggers. En dan ervaar je een fysiek gevoel van angst. Dat kan heel ongemakkelijk voelen. En daarom willen we er natuurlijk het liefste voor weglopen of het gevoel onderdrukken. Dat is ergens heel logisch.

En zo ontwikkelen we een ongezonde niet helpende relatie tot ons gevoel van angst. We denken dat we het gevoel kunnen wegstoppen, maar het blijft terugkomen. Daarom is het belangrijk om te begrijpen dat we geen last hebben van angst, maar van onze relatie tot angst!

Met andere woorden de relatie die je hebt tot je gevoel van angst bepaalt of je er last van blijft houden of dat je je gevoel van angst kunt geruststellen of zelfs helemaal loslaten.

Nogmaals, je relatie tot je angst is waar je kunt vastlopen!! 

En er is een heel handige manier om je relatie tot angst te onderzoeken. En dat zie je in de volgende afbeelding.

De afbeelding staat bekend als de change triangle, oftewel de verander driehoek.

In die verander driehoek zie je de relatie die we kunnen hebben tot onze kernemoties. 

Onze kernemoties zijn: angst, boosheid, verdriet, walging, opwinding, seksuele opwinding en blijdschap. 

De relatie tot onze kernemoties wordt weergegeven door elk van de punten van de driehoek.

Het punt linksboven in de driehoek is bijvoorbeeld de situatie waarbij je alles doet om maar niets te voelen. Dus alle verdedigingsmechanismen die we inzetten om weg te blijven bij onze emoties.

Als dat niet lukt gaan we naar de andere kant van de driehoek (rechts) en dan voelen we schuld, schaamte of spanning (bezorgdheid). Dit noemen we de remmende emoties. We voelen dus wel al iets maar dankzij schuld, schaamte of spanning blijven we nog steeds weg bij onze kern emoties (en die zie je onderaan de driehoek).

Als we dus onze verdediging opgeven en onze remmende emoties opgeven dan kunnen we pas onze kernemoties gaan voelen, zoals in dit geval angst. 

Met andere woorden deze driehoek is een hele eenvoudige maar hele handige weergave van de relatie die wij kunnen hebben tot onze kern gevoelens, zoals angst.

Doel van de verander driehoek is voor jezelf te onderzoeken hoe jij omgaat met je kernemoties. Zit je dan meestel in de verdediging (links boven) of zit je in de remmende emoties of lukt het je toch om bij je kernemoties te komen en ze te voelen?

En om je kernemoties -zoals angst- te kunnen ervaren dien je nieuwsgierig te worden naar je gevoel van angst (stap 2).

4. Leer van je angst

En dat brengt me dan bij de vierde stap. En dat is dat je beseft dat angst een leer systeem is. Angst leert door ervaringen. 

Wellicht ben je bekend met exposure (blootstellen aan een trigger) therapie. Dat is een cognitieve gedragstherapie waarbij je je angst leert om niet meer bang te zijn. Dat doe je door in situaties te stappen waar je angst voor voelt en waarin je na afloop ontdekt dat je het toch hebt gedaan ongeacht je angst gevoel. Zo leer je je angst om niet meer angst te voelen.

Met andere woorden, angst is een leersysteem dat kan leren om niet meer bang te zijn. 

En daarbij is er iets heel belangrijks om te beseffen. Namelijk dat je angst een deel is van een dimensie waarin je je toe beweegt naar iets onbekends of onzekers.

Hoe meer je je beweegt in de richting van het onbekende, hoe angstiger je je kunt gaan voelen. En als je bij dat gevoel van angst kunt blijven, zul je ontdekken dat je op een gegeven moment ook moed ontmoet. Dat klinkt een beetje tegenstrijdig. Maar angst is een gevoel dat je wijst op je gevoel van moed. Moed heb je namelijk alleen nodig als je je angstig voelt. Bij angst voelen verschijnt dus ook moed.

Dus, terwijl je je beweegt in de richting van het onbekende, kun je angst voelen en tegelijkertijd moed. 

Kortom, als je bij je angst kunt blijven, kun je daarin leren dat je angst je vertelt dat je op weg bent naar verandering en dat je dus moed nodig hebt om daar te komen.

Als je daarentegen wegloopt van je angst, als je je angst onderdrukt, dan ontzeg je jezelf een ontwikkeling die je kunt doormaken.

En dat brengt ons dan bij de vijfde stap.

5. Angst helpt je om je te ontwikkelen

Het angst systeem is tegelijkertijd een ontwikkelingssysteem dat ons helpt om nieuwe ontwikkelingen door te maken.

Laten we kijken naar een voorbeeld. 

Stel je bent heel erg gepassioneerd van iets. Je wil bijvoorbeeld voor jezelf beginnen als ondernemer.

Je denkt van “ja, ik ga ondernemen” en je voelt dat vol passie! De energie stroomt in je en je gaat allerlei dingen doen om een eigen bedrijf te starten. 

In dat traject van je eigen bedrijf starten, weet ik uit ervaring, zul je momenten hebben van onzekerheid. Want je begeeft je in een nieuwe wereld en je weet nog niet of het gaat lukken. Dus dat voelt op momenten ook heel erg onzeker en dan kan je angstgevoel zich laten voelen.

Als je dan dat angstgevoel gebruikt in die ontwikkeling naar verandering en je blijft bij je gevoel van angst, dan zul je gaan merken dat je, als je daar bijblijft, dat dan moed verschijnt! 

En vervolgens kun je onderzoeken wat je angst gevoel je wil vertellen. Wellicht voel je angst omdat angst je wil beschermen tegen onverantwoorde risico’s. Misschien ken je iemand die als ondernemer alles is kwijt geraakt en triggert je eigen ondernemerschap die ervaring en voel je angst. Angst is dus ook een vriend, een partner die ons wil beschermen. Als je je angst gebruikt als je gids naar ontwikkeling dan kun je zomaar slagen als ondernemer.

Samengevat:

Als we even terugkijken naar die vijf stappen, dan zie je dat ze met elkaar te maken hebben. Want zodra je je (1) niet meer identificeert met je angst, maar even afstand neemt van je angst, (2) dan kun je je angst gaan onderzoeken. Je onderzoekt dan triggers voor je angst en (3) kijkt of en welke ervaringen dit zijn uit je verleden. Zodra je die triggers gaat zien, (4) leer je ook wat je angst nodig heeft om zich minder angstig te voelen. Zo (5) ontwikkel je een andere relatie met je gevoel van angst en gebruik je je angst om te leren en je verder te ontwikkelen. 

En ik zal niet beweren dat het makkelijk is om die weg te gaan. Ik kan je alleen maar vertellen vanuit mijn ervaring dat die weg te bewandelen is! Je weg naar verandering begint bij nieuwsgierigheid voelen om bij je angst te blijven en verder te onderzoeken.

Wat ik je tot slot wil meegeven is: als je met deze vijf stappen werkt met je gevoel van angst dan open je een weg naar een nieuwe wereld. Die weg is voor iedereen persoonlijk en voor iedereen anders. Soms is het makkelijk om die weg te gaan en op andere momenten kun je meer weerstand voelen. Het is allemaal okay. Als je op die weg blijft en iedere keer een stapje zet, dan kom je vooruit. En dan kun je van tijd tot tijd terugkijken en met een glimlach vaststellen dat je jezelf verder hebt ontwikkeld. Zo gebruik je je angst gevoel in je voordeel!!

Dat gun ik je van harte!