Grip op je stress brein

Neurobioloog Dick Swaab schreef ooit het boek: “Wij zijn ons brein” en het klinkt heel logisch om zo te denken. Echter, Dick vergat een belangrijke nuance. We zijn niet ons brein, maar we hebben een brein! En wat je met je brein doet, dat bepaalt hoeveel stress je hebt. Hoe dat precies zit, dat lees je in dit artikel.

Je brein is een orgaan, net zoals je hart of je longen

Als je een menselijk brein bekijkt, dan vraag je je soms af hoe wij die witte en grijze massa kunnen zijn, niet waar? Je brein is een belangrijk orgaan en super kwetsbaar. Je brein zit niet voor niets opgeborgen in je schedel met een laagje vocht er omheen.

En je brein heeft één belangrijke functie, namelijk: zorgen dat je veilig bent! Want, veiligheid is immers gezond voor je. Dankzij veiligheid blijf je leven.

Kijk, je brein werkt als een orgaan dat eiwit verbindingen legt tussen cellen (neuronen). En de samenwerking tussen die cellen levert je veiligheid op. Dankzij je zintuigen (ogen, oren, mond, neus, tastzin) ervaar je of je omgeving veilig is, en je brein scant dus continue of je in veiligheid bent.

Dankzij je cerebellum en je motorische sensoren kun je je lichaam bewegen in samenwerking met je spieren. Handig als je dient te vluchten.

Met hulp van je emotionele brein kun je lichamelijk ervaren hoe je je voelt en kunnen anderen het aan je merken. Zo bouw je relaties als sociaal wezen.

En dankzij je neocortex en met name je prefrontale cortex, het voorste deel van je brein kun je je aandacht ergens op richten, plannen en doelen bereiken.

Daarnaast heb je nog links in je brein (bij de meeste mensen) je taalgebied en is het rechterdeel in staat om je dingen te verbeelden en ruimte te ervaren. En met je ogen gesloten kun je je nog meer verbeelden.

Maar, voordat dit een uitgebreide neuro-anatomische les wordt, kunnen we nu inzoomen op hoe je stress verlaagt met je brein.

Je neurologische patronen in je brein zijn uniek voor jou

Wie je bent (denkt dat je bent) hangt af van hoe je denkt. Als we denken omschrijven als het leggen van neurologische verbindingen tussen cellen in je brein, dan is je denkactiviteit het activeren van een netwerk aan neuronen.

Jouw unieke denkpatroon maakt wie je bent (of denkt te zijn). Je bewustzijn, wie je denkt te zijn, hangt dus af van je denkpatronen en in hoeverre je bewust bent van je eigen denkpatronen.

Je vormt je identiteit door gedachtenpatronen. En dat doe je NIET geïsoleerd. In de interactie met je omgeving en de mensen om je heen vorm je patronen in je brein die je een bewustzijn geven van “wie je bent”.

En als je last hebt van bepaalde gedachtenpatronen, is het belangrijk om de volgende regel van je brein te begrijpen:

Eerst vorm je je gedachten, en dan vormen je gedachten jou.

Als je last hebt van bepaald gedrag, is het tijd om eens je eigen gedachten patronen te onderzoeken. Je kunt eenvoudig je eigen gedachten onderzoeken op waarheid. Laten we daar nu eens op ingaan.

Een gedachte vormt een boom aan verbindingen in je brein

Je brein ontwikkelt zich door leren en onthouden. Het leren is het vormen van verbindingen. Een gedachte is altijd gekoppeld aan een beeld, een emotie, een plaats, tijd, lichamelijke sensatie of interactie met andere persoon.

Zodra je een nieuwe gedachte denkt, plant je als het ware een zaadje van een neurologisch netwerk. Dat neurologische netwerk (eiwitten) breidt zich uit en groeit als een boom met steeds nieuwe vertakkingen. Elke gedachte heeft een associatie met een stukje informatie in je brein.

Door je gedachte te onderzoeken, krijg je een idee van de boom in je hoofd.

Als je afstand neemt van jezelf met de woorden: “ik heb een gedachte en mijn gedachte is ergens gevormd”, dan kun je als het ware afstand nemen van jezelf.

Door je gedachten te onderzoeken krijg je een idee van de patronen in je brein, de unieke patronen die jij hebt gevormd en die jij als jezelf ervaart.

En heel belangrijk: je bent de beschouwer van die denkpatronen en niet de patronen zelf! Behalve als je geen afstand kunt nemen van je gedachten. Want dan voelt het alsof je er helemaal in zit.

Je gedachten onderzoeken

Stel je je brein maar eens voor als een bos met allerlei bomen. Bomen van eiwitten. En stel je eens voor dat er tussen al die bomen donkere exemplaren staan die een schaduw werpen op je bos.

Als je al die bomen (eiwit verbindingen) in je brein hebt, kun je niet continu aandacht hebben voor al die bomen tegelijk. Elke 10 seconden dienen zich zo’n 8 tot 10 gedachten aan vanuit je onderbewuste. En zodra je je bewust bent van die impulsen, kun je bepalen waar je je aandacht op richt.

En hoe doe je dat? Hoe kun je op afstand naar je eigen brein kijken?

Als eerste zeg je tegen jezelf: ik ben hier en ik heb een brein, en met dat brein vorm ik gedachten of ben ik bewust van gedachten of lichamelijke ervaringen zoals emoties of pijn.

En als je brein bepaalde neurologische bomen (netwerken) bevat die ongezond zijn, dan is het goed voor je brein om die bomen weer te verwijderen.

Want het is ook belangrijk om de gezondheid van je brein te onderhouden. En gelukkig heb je een neuro plastisch brein. Je kunt dus iedere keer nieuwe neurologische verbindingen maken en oude verbindingen als het ware laten uitdoven.

Ongezonde gedachten hebben altijd ergens een oorsprong. En door afstand van jezelf te nemen met de uitspraak: “ik ben niet wat ik denk, maar ik heb bepaalde gedachten”, kun je jezelf op afstand bekijken.

We noemen dit afstand nemen ook wel reflecteren.

En hoe weet je welke gedachten ongezond voor je zijn? Dat zijn alle gedachten die je spanning (stress) opleveren in je lijf. En continue stress is ongezond voor je lichaam. Daarom is het belangrijk om grip te krijgen op je stressvolle gedachten.

Grip op stressvolle gedachten

Hoe krijg je grip op je stressvolle gedachten?

Je begint met je bewust te zijn van je gedachten door ze letterlijk op te schrijven. Want in het opschrijven van je gedachten identificeer je je eigen gedachten patronen. Als je elke dag je gedachten opschrijft, ontdek je letterlijk een patroon. Welke gedachten komen terug en wanneer denk je die gedachte?

Voor elk van je gedachten kun je de vragen stellen:

• klopt deze gedachte?
• welk bewijs heb ik dat deze gedachte klopt?
• welk gevoel heb ik bij die gedachte?
• wie heeft mij die gedachte geleerd?
• en wie zou ik zijn zonder die gedachte?

Als je bij een gedachte het gevoel hebt dat je niet jezelf bent (spanning voelt), of dat je meer jezelf zou zijn zonder die gedachte, dan is dat een duidelijk teken dat je die gedachte kunt loslaten. Want in het loslaten van die gedachten verlaag je letterlijk je stress en dat is super gezond!

Dat loslaten doe je door je aandacht te verleggen naar een gedachte die je meer het gevoel geeft dat je jezelf bent (voelt ontspannen). Met andere woorden: je neemt regie over je brein door te beslissen welke gedachten impulsen je aandacht krijgen en welke niet.

Door je gedachten niet te veroordelen, maar ze gewoon te beschouwen als hersenspinsels, kun je heel ontspannen grip krijgen op je stressvolle gedachten.

Want je bent niet je brein, maar je hebt een brein, en het is aan jou om je brein gezond te houden. In het onderzoeken van je stressvolle gedachten en je aandacht te geven aan ontspannen gedachten, hou jij je brein gezond.

Lukt het je niet om je stressvolle gedachten definitief te veranderen, overweeg dan eens hypnotherapie. Want met hypnotherapie kun je eens wat dieper kijken in je onderbewuste.

Napraten naar aanleiding van dit artikel? Maak NU hier een afspraak.